جابه جايي مايع گوش

گوش داخلي از دو بخش شنوايي و تعادلي تشکيل شده است. اين بخش ها شامل يک سري حفرات و دهليزهايي هستند که با اسامي مختلف نامگذاري شده اند. به عنوان نمونه، حلزون گوش مسئول شنوايي و کانال هاي نيم دايره اي مسئول شناخت وضعيت و حفظ تعادل هستند.

درون اين ساختارها که در گوش داخلي قرار دارند، پر از مايع است. نام اين مايع اِندولنف است. در حقيقت، جا به جايي مايع اندولنف درون سيستم هاي تعادلي ( دستگاه وستيبولار) در گوش داخلي، سيگنال هاي عصبي لازم را به مغز مي فرستد. مغز بر اساس اين سيگنال ها و ساير سيگنال هاي عصبي از ساير نقاط بدن مانند عضلات و مفاصل از وضعيت کنوني بدن و سر مطلع مي شود.

حس تعادل چگونه حفظ مي شود؟

در اواسط قرن نوزدهم ميلادي با آزمايش هايي که روي کبوتر انجام شد، نقش کانال هاي نيم دايره اي موجود در گوش داخلي در حفظ تعادل مشخص گشت. وقتي کانال هاي نيم دايره اي در گوش داخلي يک کبوتر مختل مي شد، سر کبوتر به همان سمت حرکت هايي عجيب انجام مي داد.

به عبارت ديگر مشخص شد که کانال نيم دايره اي سيگنال هاي عصبي به مغز مي فرستد که به حفظ تعادل سر و بدن مي انجامد.

پيشرفت تحقيقات نشان داد درون هر يک از ساختارهاي کانال هاي نيم دايره اي و همچنين کانال هاي پاييني آنها که اوتريکل و ساکول نام دارند، سلول هاي ظريف حسي قرار دارند. نوک اين سلول هاي موهايي قرار دارند که با تغيير جهت آنها، روند ارسال پيام هاي عصبي دچار تغيير مي شود.

همچنين براي افزايش دقت اين سيستم روي محل تجمع سلول هاي حسي داراي مو را يک غشاي محتوي کريستال هاي ظريف به نام غشاي اتوليتيک فرا گرفته است. هر گونه جا به جايي اين مايعات در گوش داخلي باعث تغيير حالت موهاي موجود در نوک سلول هاي حسي مي شود و بدين ترتيب مغز از حرکات بدن و وضعيت آن مطلع مي شود.

اگر بخواهيم دقيق تر اين سيستم را مورد ارزيابي قرار دهيم بايد بگوييم:

? کانال هاي نيم دايره اي مسئول حس شتاب زاويه اي بدن و سر هستند

? اوتريکل و ساکول مسئول شناخت و ارسال سيگنال هاي عصبي مرتبط با شتاب خطي حرکت سر و بدن هستند

اگر سيستم تعادلي آسيب ببيند چه اتفاقي مي افتد؟

سيستم تعادلي هر طرف از بدن به طور هماهنگ با طرف ديگر کار مي کند. وقتي سر فرد به سمت چپ خم مي شود، ميزان ارسال پيام عصبي از گوش داخلي سمت چپ کم مي شود وارسال پيام عصبي از دستگاه تعادلي سمت راست غالب مي شود.

بدين معنا که سيستم هاي تعادلي گوش هاي چپ و راست بدن طوري کار مي کنند که ميزان کل پيام هاي ارسالي به مغز به يک اندازه باشد. اگر سيستم تعادلي يک طرف لطمه ببيند و هيچ پيامي به مغز نفرستد، گوش طرف مقابل که سالم است مدام به مغز پيام مي فرستد. ميزان اين پيام ارسالي دو برابر حالت طبيعي است و مغز اين پيام رو چنين تعبير مي کند که سر در حال گردش است و فرد احساس سرگيجه مي کند.